کولپوسکوپی یک روش تشخیصی برای بررسی دقیق واژن و دهانه رحم است تا بوسیله آن امکان تشخیص علائم بیماری های مختلف فراهم شود. متخصصین زنان و زایمان برای انجام کولپوسکوپی از ابزار ویژه ای به نام “کولپوسکوپ” استفاده می کنند.
معمولا وقتی نتیجه تست پاپ اسمیر غیرطبیعی باشد پزشک شما انجام کولپوسکوپی را توصیه خواهد کرد. در طول انجام کولپوسکوپی اگر حالتی غیرمعمول در سلول های نواحی واژن، دهانه رحم و رحم دیده شود، می توان از سلول های مشکوک نمونه برداری کرد.
شاید بعضی از بانوان زمانی که باید کولپوسکوپی انجام دهند، دچار استرس و نگرانی درباره آن شوند. اما دانستن اینکه این فرآیند چگونه انجام می شود و چه نتایجی دارد، می تواند برای راحت تر مواجه شدن با آن کمک بسیار زیادی بکند. به همین جهت، در این مقاله به نحوه انجام کولپوسکوپی، آمادگی های قبلی و عوارض آن پرداخته ایم تا آگاهی های لازم در این باره در اختیار شما قرار بگیرد.
کولپوسکوپی چگونه انجام می شود؟
کولپوسکوپی یک روش تشخیصی است که به پزشک اجازه می دهد تا دهانه رحم (قسمت پایینی رحم) و دیواره واژن را از نظر وجود بافت غیر طبیعی بررسی کند. در طول این عمل، یک میکروسکوپ نوری مخصوص، به نام کولپوسکوپ وارد واژن شده و بافتی را که دهانه رحم و واژن را پوشانده است، در حالت بزرگ نمایی نشان خواهد داد. اگر پزشک متخصص شما هرگونه ناهنجاری را مشاهده کند، می تواند از بافت ها نمونه برداری کند تا این نمونه ها در آزمایشگاه برای تشخیص اینکه سرطانی هستند یا خیر، مورد آزمایش قرار بگیرند.
کولپوسکوپی به چه علت انجام می شود؟
کولپوسکوپی عمدتاً سلول‌های سرطانی یا سلول‌هایی را که در صورت عدم درمان ممکن است تبدیل به سرطان دهانه رحم شوند (که دیسپلازی دهانه رحم نیز نامیده می‌شود) بررسی می‌کند.
پزشک زنان وجود این سلول ها در دهانه رحم، واژن و اندام تناسلی خارجی (فرج) را مورد بررسی قرار می دهد. با استفاده از کولپوسکوپی همچنین می توان زگیل تناسلی و توده های غیر سرطانی به نام پولیپ را نیز آزمایش کرد. گاهی اوقات، پزشک شما ممکن است کولپوسکوپی را برای ارزیابی علائم دیگری مانند خونریزی غیر طبیعی واژن یا خارش نیز توصیه کند.
انجام کولپوسکوپی برای چه افرادی واجب است؟
عمده ترین مواقعی که احتمالا به تشخیص و توصیه ی پزشک، انجام کولپوسکوپی ضرورت دارد، موارد زیر هستند:
- وجود مورد غیرطبیعی در نتیجه تست پاپ اسمیر
- مشاهده ناهنجاری در طی معاینات لگن
- مثبت بودن تست HPV و ابتلا به زگیل تناسلی
جای هیچ نگرانی وجود ندارد!
شاید عنوان تشخیص سرطان برای کولپوسکوپی، قدری نگران کننده باشد. اما واقعیت این است که نیازی به نگرانی نیست. زیرا ابتلا به سرطان تنها یک احتمال است که ممکن است بعد از دریافت نتیجه کولپوسکوپی، کاملا رد شود. همچنین اگر سلول های پیش سرطانی داشته باشید، تا زمانی که نتیجه آزمایشات و نمونه برداری ها آماده و توسط پزشک بررسی شوند، تبدیل به سرطان نخواهند شد. مزیت کولپوسکوپی دقیقا همین مورد است که به پزشک متخصص زنان این امکان را می دهد که سلول های پیش سرطانی را شناسایی کرده و روند درمان را به موقع آغاز کند. بدیهی است که هرچه زودتر درمان آغاز شود، نتیجه ی بهتر و موثرتری به دنبال خواهد داشت.
کولپوسکوپی چه خطر ها و عوارضی دارد؟
در حقیقت کولپوسکوپی یک روش نسبتا بی خطر است. اما در برخی مواقع ممکن است به دلیل نمونه برداری، بیمار عوارضی را تجربه کند. این عوارض موارد زیر را شامل می شود:
- خونریزی
- عفونت
- درد در ناحیه لگن
آمادگی های قبل از کولپوسکوپی
با توجه به اینکه شرایط جسمی افراد باهم متفاوت است، ممکن است بعضی از نکات مراقبتی و آماده سازی بین آنان متفاوت باشد. با اینحال، موارد زیر، نکات عمومی و مشترک برای آمادگی قبل از کولپوسکوپی هستند:
- وقت کولپوسکوپی خود را به گونه تنظیم کنید که در طول پریود شما نباشد و چند روز با آن فاصله داشته باشد.
- از چند روز قبل از کولپوسکوپی، رابطه جنسی نداشته باشید.
- دو روز قبل از کولپوسکوپی دارو های واژینال را قطع کنید.
- از تامپون استفاده نکنید.
- در صورت نیاز و تایید پزشک، می توانید قبل از کولپوسکوپی از مسکن هایی که نیاز به نسخه ندارند استفاده کنید. (ایبوپروفن، استامینوفن و …)
انجام کولپوسکوپی چقدر طول می کشد؟
کولپوسکوپی ممکن است در مطب و یا در کلینیک انجام شود. به طور معمول حدود ده الی بیست دقیقه برای انجام کولپوسکوپی زمان لازم است؛ و بیمار پس از انجام آن می تواند به خانه برگردد.
آیا کولپوسکوپی درد دارد؟
کولپوسکوپی در حالت کلی بدون درد است.هنگامی که اسپکولوم وارد واژن می شود ممکن است بیمار فشار کمی را احساس کند. یا زمانی که محلول با دهانه رحم تماس پیدا می کند، احتمال مقداری احساس سوزش نیز وجود دارد. در صورتی که نیاز به انجام نمونه برداری ( بیوپسی) باشد نیز ممکن است بیمار چیزی شبیه یک فشار یا گرفتگی های قاعدگی را احساس کند. مصرف مسکن های بدون نسخه قبل از کولپوسکوپی به کاهش درد و فشار کمک خواهد کرد.
