یکی از رایج ترین جراحی های زنان بعد از سزارین، عمل هیسترکتومی است. روش های هیسترکتومی در نحوه انجام و کاربردی که دارند، با هم متفاوت هستند. هیسترکتومی یک جراحی بزرگ است که ملاحظات مهمی در مورد نوع هیسترکتومی، نوع بیهوشی، آماده سازی قبل از عمل و مدیریت درد بعد از عمل دارد. بسته به شرایط بیمار، جراح متخصص زنان و زایمان، بخشی یا تمام رحم و احتمالاً قسمت های دیگری از اندام های داخل لگن را برمی دارد. انتخاب مناسب ترین نوع و روش هیسترکتومی برای هر بیمار، نیازمند همکاری بین او و پزشک می باشد. در این مقاله انواع روش ها و تکنیک های هیسترکتومی را توضیح داده ایم.
آشنایی با انواع و روش های هیسترکتومی
هیسترکتومی یک روش درمانی برای بسیاری از بیماری ها و اختلالات مربوط به دستگاه تولید مثل زنان است. نوع هیسترکتومی انجام شده و تکنیک مورد استفاده برای انجام این عمل توسط پزشک شما تعیین می شود. تشخیص مناسب ترین روش هیسترکتومی، بستگی به چندین عامل مهم از جمله: اندازه رحم، سن بیمار، نوع بیماری و میزان درگیری اعضا دارد.
به طور کلی انواع هیسترکتومی عبارت اند از:
- هیسترکتومی جزئی (که هیسترکتومی ساب توتال یا سوپراسرویکال نیز نامیده می شود)؛
جراح قسمت بالایی رحم را برمی دارد و دهانه رحم را در جای خود می گذارد. دهانه رحم انتهای تحتانی و باریک رحم است که به واژن متصل است
- هیسترکتومی کامل؛
جراح تمام رحم از جمله دهانه رحم را برمی دارد.
- هیسترکتومی رادیکال؛
جراح، دهانه رحم، بافت دو طرف دهانه رحم و قسمت بالایی واژن را برمی دارد. این روش هیسترکتومی اغلب برای درمان سرطان استفاده می شود.
در برخی از هیسترکتومی ها، جراح تخمدان ها، لوله های فالوپ یا هر دو را نیز برمی دارد. این تصمیم ممکن است تا حدی بر اساس دلایل انجام هیسترکتومی و خطر ابتلا به سرطان تخمدان باشد.
روش های انجام هیسترکتومی
روش مورد استفاده برای هیسترکتومی به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل عبارتند از: وضعیت تحت درمان، سابقه سلامتی بیمار، اندازه رحم، سطح تجربه جراح در این روش و ترجیح شخصی بیمار.
هیسترکتومی واژینال
جراح رحم را از طریق دهانه واژن یا یک برش کوچک در بالای واژن خارج می کند. این روش اغلب در موارد افتادگی رحم انجام می شود. بعد از این تکنیک، هیچ جای زخم قابل مشاهده ای وجود ندارد. از بین تمام روش های هیسترکتومی، هیسترکتومی واژینال کمترین درد بعد از عمل را شامل شده و کمترین زمان را برای بهبودی نیاز دارد.
هیسترکتومی لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپ ابزاری است به شکل یک لوله نازک همراه با لامپ و یک دوربین کوچک؛ که جراح آن را از طریق یک برش کوچک در شکم (اغلب از طریق ناف) وارد می کند تا اندام های داخلی را در طول عمل مشاهده کند. علاوه بر این، چندین برش کوچک دیگر برای قرار دادن ابزار جراحی در شکم ایجاد می شود. سپس بخش هایی از رحم و تخمدان ها که لازم است، از طریق لوله لاپاراسکوپ بریده و از مجرای واژن خارج می شود.
هیسترکتومی شکمی
جراح رحم را از طریق بریدگی در قسمت پایین شکم خارج می کند. با این روش، بهبودی کامل ممکن است بیشتر طول بکشد. اما استفاده از آن ممکن است به دلیل بزرگی رحم، نیاز به بررسی بافت اطراف یا عوامل دیگر ضروری باشد.
هیسترکتومی رباتیک
هیسترکتومی رباتیک ترکیبی از بزرگنمایی سه بعدی با کیفیت بالا، فناوری رباتیک و ابزارهای مینیاتوری است که امکان مشاهده، ایجاد تغییر و برداشتن رحم را برای جراح با کیفیت بالا فراهم میکند. چهار تا پنج برش کوچک در شکم ایجاد می شود تا بازوهای رباتیک باریک و ابزارهای جراحی کوچک برای دسترسی به رحم، از طریق آنها وارد شکم شوند.
مزایای هیسترکتومی رباتیک نسبت به هیسترکتومی شکمی شامل برش های کوچکتر و درد کمتر پس از عمل است. با اینحال، ممکن است جای زخم های کوچک روی پوست شکم باقی بماند.
پس از جراحی، اکثر زنان نیاز به یک شب بستری در بیمارستان و به دنبال آن 4-6 هفته کاهش فعالیت دارند.