عمل سرکلاژ یا دوختن دهانه رحم

سرکلاژ (cerclage) یا عمل دوختن دهانه رحم برای پیشگیری از زایمان زودرس در زنان دچار اختلال نارسایی در دهانه رحم انجام می شود. اگر دهانه رحم دچار نارسایی باشد، احتمال سقط جنین در هفته های اول بارداری افزایش خواهد یافت. به همین دلیل پزشک برای جلوگیری از سقط جنین، جراحی بخیه دهانه رحم را به زنان باردار که دچار به اختلال سرویکس (دهانه رحم) هستند، پیشنهاد می دهد. اگر مبتلا به اختلال نارسایی در دهانه رحم هستید یا اقدام به بارداری کرده اید، بهتر است تحت نظر پزشک متخصص زنان و زایمان باشید. دکتر الهام صفاریه متخصص زنان و زایمان، شما را برای حل مشکلات بارداری و حمل وضع راحت و بدون دردسر یاری خواهند کرد…

عمل سرکلاژ چیست؟

هنگامی که خانمی باردار می‌ شود، دهانه رحم به طور طبیعی حالت انقباض خود را حفظ می‌ کند. بسته بودن دهانه رحم تا زمان زایمان ادامه پیدا می کند. گاهی اوقات برای برخی از زنان باردار، ممکن است دهانه رحم اختلال یا  نارسایی داشته باشد. در ماه‌ های بالاتر حاملگی، وزن جنین افزایش پیدا می کند. در این حالت اگر دهانه رحم به میزان کافی منقبض نباشد، احتمال سقط جنین بالاتر می رود. اگر مادر توانایی نگهداری جنین در رحم خود را نداشته باشد، ممکن است دهانه رحم باز شده و جنین سقط شود. این عارضه بیشتر در خانم هایی اتفاق می افتد که قبلا سقط جنین انجام داده اند.

در این جا عمل سرکلاژ بسیار تاثیر گذار خواهد بود. در این عمل دهانه رحم دوخته می شود تا جنین خارج و سقط نشود. این عمل از گذشته تا به کنون در حال اجرا است و تا حدود 95 درصد به صورت موفق انجام می شود. این عمل به منظور جلوگیری از سقط جنین در دوران بارداری مادر در نظر گرفته شده است. به مادران باردار بعد از عمل، توصیه می شود تا زمان زایمان استراحت مطلق داشته باشند.

نحوه انجام عمل سرکلاژ

عمل دوختن دهانه رحم توسط پزشک متخصص زنان و زایمان انجام می شود. هنگامی که فرد برای این عمل فرستاده می شود، پزشک متخصص با توجه به شرایط بیمار یکی از انواع عمل سرکلاژ را انتخاب می کند. پس از بررسی شرایط جسمانی و سلامتی بیمار از بی حسی یا بیهوشی برای فرد استفاده می شود. ممکن است در محل دهانه رحم تنها بی حسی موضعی زده شود. اگر مادری دچار مشکلات جسمانی خاصی باشد، می توان از روش های دیگر برای بیهوش کردن استفاده کرد.

برای این جراحی، پزشک یک لوله به نام اسپکولوم را وارد واژن می کند تا دهانه آن باز نگه داشته شود. بعد با انتخاب یک شیوه، شروع به جراحی می کند. نتیجه شیوه های جراحی با هم یکسان هستند و تنها روش ها متفاوت اند. گاهی اوقات پزشک ترجیح می دهد تا با برش بر روی شکم مادر، به دهانه رحم دست پیدا کند و آن را بدوزد. در این حالت مادر باید تا زمان زایمان سزارین، تحت مراقبت و استراحت مطلق باشد.

عمل سرکلاژ چقدر طول میکشد؟

بخیه زدن دهانه رحم به علت ابتلا یه نارسایی سرویکس یک روش راحت برای جلوگیری از سقط جنین در مادران با شرایط ویژه است. هر جراحی با توجه به شرایط جسمانی بیمار و نحوه عمل، مدت زمان مختلفی دارد. البته عمل سرکلاژ به طور کلی کمتر از یک ساعت زمان می برد. پزشک متخصص و با تجربه می‌ تواند تا حدود ده دقیقه این عمل را به پایان برساند. بعد از جراحی بخیه زده می شود و پس از چند ساعت که وضعیت بیمار نرمال شد، می تواند مرخص شود.

جلوگیری از زایمان زودرس با سرکلاژ

برای پیشگیری از سقط جنین و تولد یک نوزاد سالم به زنانی که دچار نارسایی در دهانه رحم هستند، جراحی سرکلاژ توصیه می شود. این عمل برای جلوگیری از زایمان زودرس به زنان توصیه می شود. اگر سرویکس نازک شده یا کوتاه شده باشد، احتمال خارج شدن جنین وجود دارد. در صورتی که این شرایط در اواخر دوران حاملگی و برای آمادگی زایمان طبیعی، باید به وجود بیاید. اما در برخی زنان این اتفاق در هفته های اول حاملگی رخ می دهد. نتیجه بخیه زدن دهانه رحم، جلوگیری از سقط جنین است.

علت نارسایی دهانه رحم

نارسایی دهانه رحم یا اختلال سرویکس در زنان باردار و به طور معمول از هفته چهاردهم بارداری به وجود می آید. تا به الان علت دقیق نارسایی دهانه رحم به طور دقیق مشخص نشده است. البته عوامل مختلفی در به وجود آمدن اختلال سرویکس وجود دارد. علت اختلال سرویکس هر چه باشد، پزشک در صورت لزوم می تواند عمل دوختن دهانه رحم را توصیه کند. برخی از عواملی که علت این بیماری در نظر گرفته شده اند، عبارت هستند از:

·        ژنتیک

شرایط مادرزادی و اختلال ژنتیکی به عنوان مثال ناهنجاری در فیبر پروتئینی که برای اتصالات کلاژنی موثر است، عامل نارسایی دهانه رحم خواهد بود.

·        آسیب و التهاب دهانه رحم

گاهی اوقات بر اثر جراحات نامناسبی که هنگام پاپ اسمیر انجام می شود، دهانه رحم دچار التهاب خواهد شد. همچنین آسیب به ناحیه سرویکس، باعث به وجود آمدن اختلال دهانه رحم می شود.

·        کورتاژ

برای خارج کردن بقایای جنین بعد از سقط، کورتاژ انجام می شود. کورتاژ کردن باعث آسیب دهانه رحمی می شود.

چه افرادی به عمل سرکلاژ نیاز دارند؟

به مادرانی که در هفته‌ های اول بارداری دچار اختلال سرویکس می شوند، سرکلاژ یا عمل دوختن دهانه رحم برای جلوگیری از سقط جنین توصیه می شود. به طور کلی افرادی که شرایط زیر را داشته باشند به عنوان کاندیدای این جراحی برای دوختن دهانه رحم انتخاب می شوند:

·        بانوانی با سابقه زایمان زودرس

·        مادرانی با سابقه سقط جنین

·        زنانی که رحم دوشاخ دارند

·        زنان باردار با کمک روش IVF

عوارض و خطرات احتمالی عمل سرکلاژ

هیچ عملی بدون عوارض نخواهد بود. البته اگر جراحی دوختن دهانه رحم توسط یک متخصص متبحر انجام شود، خطرات احتمالی بسیار کاهش پیدا خواهد کرد. عمل سرکلاژ آسیبی به جنین نمی زند و عوارض آن اندک و جزئی خواهند بود. در برخی از زنان عوارض احتمالی و خطراتی مانند زیر ممکن است به وجود بیاید:

·        حالت تهوع و استفراغ

·        احتمال سقط جنین در صورت جراحی نامناسب

·        درد در ناحیه شکم، لگن و مثانه

·        احتمال زایمان زودرس

·        احتمال خونریزی و لکه بینی

·        پاره شدن کیسه رحمی و دهانه واژن

زمان مناسب برای کشیدن بخیه های سرکلاژ

برای کشیدن بخیه های سرکلاژ هفته های آخر بارداری بسیار مناسب است. بخیه های جراحی به طور معمول از هفته 37 بارداری به بعد کشیده می شود. دلیل آن احتمال خروج جنین در هنگام حمل وضع است. در این زمان دیگر جنین رشد کرده است و اگر متولد شود، خطری او را تهدید نخواهد کرد. کشیدن بخیه ها با توجه به نوع عمل می تواند بدون درد یا همراه با کمی درد انجام شود. در این صورت پزشک می تواند از بی حسی برای کشیدن راحت بخیه ها استفاده کند.