خونریزی غیرطبیعی رحم مشکلی است که منجر به بروز مشکلات بسیاری برای خانم‌ها می‌شود. خونریزی‌های غیرطبیعی زنان بنا به علت‌های مختلفی ممکن است ایجاد شود. این خونریزی‌ها ممکن است به صورت خونریزی بین دوره‌های قاعدگی، طولانی شدن دوره‌های قاعدگی و یا به شکل‌های دیگر بروز پیدا نمایند. میزان خونریزی ممکن است بسیار کم و یا شدید باشد. در برخی موارد خونریزی‌های شدید نیاز به مداخلات فوری پزشکی دارد. در ادامه‌ی این مقاله به توضیحاتی پیرامون علت و درمان خونریزی‌های غیرطبیعی زنان می‌پردازیم.
منظور از خونریزی غیر طبیعی رحم چیست؟
دوره‌ی خونریزی قاعدگی در هر فردی متفاوت است و به طور معمول در اکثر خانم‌ها هر 28 روز یک بار اتفاق می‌افتد. این فاصله بین 24 تا 34 روز در افراد مختلف ممکن است طول بکشد. طول هر دوره‌ی خونریزی نیز بین 4 تا 7 روز است. الگوی خونریزی قاعدگی و فاصله‌ی بین دوره‌های قاعدگی در هر فردی متفاوت است اما این الگو با روند یکسانی هر ماه تکرار می‌شود. هرگونه خونریزی که خارج از این دوره اتفاق بیفتد و یا هر تغییری که در شدت خونریزی و طول دوره‌ی پریود ایجاد شود تحت عنوان خونریزی غیرطبیعی زنان شناخته می‌شود که شامل این موارد می‌شود:
- طولانی شدن خونریزی‌های عادت ماهیانه
- شدید و یا کم بودن خونریزی‌های عادت ماهیانه نسبت به خونریزی‌های طبیعی این دوره
- نامنظم بودن خونریزی‌های عادت ماهیانه
- لکه بینی بین دوره‌های عادت ماهیانه
- خونریزی پس از رابطه‌ی جنسی
- خونریزی پس از سن یائسگی
- خونریزی در طی دوران بارداری
علت خونریزی غیر طبیعی رحم
سطح هورمون‌های زنان در طی هر ماه دچار تغییراتی می‌شود. هورمون استروژن و پروژسترون به عنوان بخشی از فرآیند تخمک گذاری افزایش و کاهش می‌یابند. زمانی که تخمدان‌ها، تخمک را آزاد نکنند تغییراتی در سطح هورمون‌ها ایجاد می‌شود که منجر به پریود زودهنگام و یا دیرهنگام می‌شود. همچنین این تغییرات هورمونی می‌‌توانند در شدت دوره‌های خونریزی نیز تاثیر داشته باشند.
خونریزی‌های غیرطبیعی رحم، علت‌های مختلفی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌نمائیم:
- ضخیم شدن دیواره رحم یا آندومتریوز
- فیبروم رحم
- پولیپ رحم
- سرطان‌های تخمدان، رحم، دهانه رحم و یا واژن
- بیماری‌هایی که منجر به ایجاد اختلال در خونریزی می‌شوند مانند مشکل لخته شدن خون
- سندرم تخمدان پلی کیستیک
- کاهش و یا افزایش وزن شدید
- استفاده از روش‌های هورمونی جهت جلوگیری از بارداری مانند مصرف قرص‌های ضد بارداری و یا استفاده از دستگاه‌های داخل رحم
- عفونت رحم و یا دهانه‌ی رحم
خونریزی‌های غیرطبیعی در نوجوانان و خانم‌ها پیش از سن یائسگی بیشتر دیده می‌شودند. همچنین افرادی که دارای اضافه وزن هستند ممکن است بیشتر دچار این مشکل باشند.
علت خونریزی طولانی رحم
میانگین از دست دادن خون در طی دوره‌ی قاعدگی بین 30 تا 45 میلی لیتر در طی 4 تا 5 روز است. اگر طول دوره‌ی خونریزی بیشتر از 7 روز طول بکشد و میزان خونریزی در طی این دوره شدید باشد این وضعیت غیرطبیعی است.
برخی از دلایلی که می‌تواند منجر به طولانی شدن خونریزی رحم شوند عبارتند از:
- اختلالات خونریزی ارثی
- عوارض مرتبط با بارداری مانند سقط جنین و حاملگی خارج از رحم
- مصرف برخی داروهای ضد التهابی و ضد انعقاد خون
- برخی از سرطان‌های دستگاه تناسلی
- بیماری‌های التهابی لگن مانند عفونت‌های مقاربتی
- اختلالت تیروئید
- آندومتریوز
- بیماری‌های کبد و یا کلیه
- استفاده از دستگاه‌های داخل رحم
استرس و خونریزی رحم
سازمان بهداشت جهانی استرس را به عنوان اپیدمی قرن بیست و یک نامیده است. استرس یکی از عواملی است که می‌تواند بر سطح هورمون‌های زنانه تاثیر منفی داشته باشد.
بدن هر زن در طی ماه هورمون‌های استروژن و پروژسترون را ترشح می‌نماید تا با رشد پوشش داخلی رحم، بدن جهت بارداری آماده شود. اگر لقاح در زمان تخمک گذاری انجام نشود، پوشش داخلی رحم در طی دوره‌ی خونریزی از بدن خارج می‌شود.
زمانی که دچار استرس هستید بدن شما مقادیر بالایی هورمون کوتیزول ترشح می نماید. افزایش سطح کورتیزول باعث ایجاد اختلال در سطح هورمون‌های تولید مثل می‌شود. حتی اگر تخمک هنوز آزاد نشده باشد عدم تعادل هورمونی که به دلیل استرس ایجاد شده است باعث اختلال در چرخه‌ی معمول قاعدگی شده و خونریزی‌های غیرطبیعی را ایجاد می‌نماید.
درمان خونریزی غیرطبیعی رحم
عدم درمان خونریزی غیرطبیعی رحم علاوه بر اختلال در روند زندگی طبیعی فرد و بی‌خوابی‌های شبانه منجر به بروز کم خونی نیز می شود. در صورتی که دچار شرایط زیر هستید باید در اولین فرصت به پزشک مراجعه نمائید:
- خونریزی واژینال شما به حدی شدید است که در کمتر از 2 ساعت مجبورید یک پد پ یا تامپون را تعویض کنید.
- خونریزی‌های غیر معمول در بین 2 دوره‌ی قاعدگی دارید.
- پس از یائسگی دچار خونریزی هستید.
درمان مناسب با در نظر داشتن این موارد صورت می‌گیرد:
- سن بیمار
- وضعیت سلامت عمومی بیمار
- سابقه‌ی بیماری‌هایی که در گذشته داشته است
- علت اصلی خونریزی
- ترجیح بیمار
روش‌های درمانی که برای خونریزی‌های غیرطبیعی ارائه می‌شود عبارتند از:
دارو درمانی
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی جهت کاهش درد
- داروهای آنتی فیبرینولیتیک که خواص ضد انعقادی دارند
- مصرف قرص‌های ضد بارداری برای منظم کردن دوره‌ی قاعدگی
- مصرف مکمل‌های آهن برای پیشگیری از کم خونی
- مصرف داروهای هورمونی
تغییر سبک زندگی
- کاهش استرس
- حفظ وزن در محدوده‌ی طبیعی
روش جراحی
- اتساع و کورتاژ: در این روش یک لایه از رحم برای کاهش میزان خونریزی دوره‌ی قاعدگی برداشته می‌شود.
- آمبولیزاسیون شریان رحمی: جریان خون فیبروم‌ها مسدود می‌شود.
- برداشتن پولیپ‌ها به روش جراحی
- استفاده از امواج اولتراسونیک برای از بین بردن بافت فیبروم
- ابلیشن آندومتر: در این روش پوشش داخلی رحم برای همیشه از بین برده می‌شود.
- میومکتومی: برداشتن فیبروم‌های رحم
- هیسترکتومی: برداشتن رحم و گاهی دهانه‌ی رحم و تخمدان‌ها
